Öncelikle kolektif travma etkilerinden sizin de muaf olmadığınızı belirtmek isteriz. Evet, hepimiz önceliklerimizi depremden doğrudan etkilenen insanlara yardımcı olmak üzere belirliyoruz ve bu oldukça normal. Ancak, kendimize de yardımcı olmamız gerektiğini unutmamalıyız. Yaşadığımız sürecin etkileri 1 ay ya da 1 yıl değil; çok daha uzun sürebilir ve bu süreç boyunca biz ne kadar iyi olursak, o kadar faydalı olabiliriz.
Üstelik, kendimize yardımcı olmak sandığınızdan çok daha kolay! Yalnızca birkaç basit uygulama ve günde 15-20 dk ayırarak, iyi olma sürecimizde adım atmaya başlayabiliriz.
- Duygularınızın farkında olarak başlayın.
"Kolektif travma nedir? " yazımızda da açıklamaya çalıştığımız gibi, travma sonrası akut stres tepkileri oldukça çeşitlidir ve bireyin eğitim durumu, ekonomik durumu ya da geçmiş deneyimleri gibi birçok etken nedeniyle farklılaşırlar. Peki, yaşadığınız travmanın sizdeki etkileri neler?
Bu etkileri belirlemek her zaman kolay değildir; eğer mindfulness egzersizleri ya da kısa meditasyonlarla kendinize odaklanabiliyorsanız, bu iyi bir başlangıç demektir. Ancak, eğer yaşadığınız duygularla baş etmekte zorlanıyorsanız, profesyonellerden de destek alabilirsiniz.
- Tepkilerinizi kabullenin ve kendinize yüklenmeyin.
Duygularınızı adlandırdığınızda bazı hislerinizin sizi şaşırtması hatta kendinize kızmanıza neden olması olası. Örneğin, kendinizi yalnız hissediyor olabilirsiniz; milyonlarca insan sizinle aynı duyguları paylaşıyor da olsa yalnızlık ve çaresizlik hissedebilirsiniz. Tepkisiz olabilirsiniz; çevrenizdeki insanlar yoğun duygusal tepkiler gösterirken siz bunları kendinizde bulamayabilir ve kendinizi sorgulayabilir/ suçlayabilirsiniz.
Bunların hepsi doğal ve yalnızca hayatta kalma mekanizmaları. Bedenimiz yalnızca fiziksel yaşamımızı değil; psikolojimizi de korumak zorunda ve biyolojimizin sınırı yok. Tepkisizlik ve inkar da bu koruma mekanizmalarından biri; şimdi yapmanız gereken kendinizi suçlamayı bırakıp bunu kabullenmek.
- Dayanışmak için kendinize bir kanal bulun.
Kolektif travmalarla baş etmenin en sağlıklı yolu, birlikte iyileşmektir. Bu nedenle, ister depremden doğrudan etkilenen insanlarla isterseniz çevrenizde sizinle aynı duyguları paylaşan insanlarla dayanışma içinde olabileceğiniz alanlar yaratmak çok önemli. Bu dayanışma çeşitleri arasında depremzedelere destek olmak, bir dostunuzun yaşadıklarını ve hislerini dinlemek, kendi yaşadıklarınızı anlatmak olabilir.
Ne kadar karşılıklı paylaşım ve destekte bulunursanız, birlikte iyileşme sürecinin de o kadar parçası olabilirsiniz. Unutmayın, büyük ya da küçük fark etmeksizin attığınız her adım, yalnızca sizi değil; toplumu da iyileştirecek.
- Keyif aldığınız aktiviteler yapın.
Geçmişte puzzle yapardınız ve size iyi hissettirirdi; o zaman her gün 3 parça da olsa puzzle'a yerleştirmeye başlayın. Kitap okumak, olumsuz deneyimlerinizden uzaklaşmanıza yardımcı oluyor; o halde 10 sayfa da olsa okuyun ve olumsuz düşüncelerden uzaklaşın. Hobiniz yok; o zaman kişisel bakım yapın ve biraz kendinize şefkat gösterin. Her ne olursa... Kendinize bir bebek gibi davranacağınız yalnızca 20 dk ayırın ve kendinizle ilgilenin.
Emin olun ki bu basit pratikler, sizi olumsuz düşüncelerden ve aşmakta zorlandığınız yoğun duygulardan adım adım uzaklaştıracak.
- Sabah rutini edinin.
Güne ne kadar iyi başlarsanız, gününüzü o kadar olumlu duygularla süslersiniz. Sabah kalkınca pencereyi açın, bir bardak kahve için, duş alın, günlük yapacağınız işleri planlayın... Yine içeriğinden bağımsız olarak belirleyeceğiniz bir rutin yeniden tutunmanıza yardımcı olacaktır.
- Beslenmenize dikkat edin.
İlk okuduğunuzda size garip gelebilir; ancak, travmaların fizyolojik etkileri de vardır. Bunların en barizi ise immune sistemin olumsuz etkilenmesi ve sirkadiyen ritmin bozulmasıdır. Bu nedenle, uykusuzluğa iyi gelen yiyecekler tüketmek, sakinleştirici çaylardan yardım almak ve bağışıklığınızı yüksek tutacak takviyeler almak önemlidir.
Kendinizi çok yorgun hissediyorsanız, kırgınlık belirtileriniz varsa ya da uykusuzluk sorunları çekiyorsanız doktora danışmayı da ihmal etmeyin.
- Yardım isteyin!
En önemlisi yardım isteyin! Sevdiklerinizden, ailenizden ya da profesyonellerden. Unutmayın ki siz tüm bu hisleri kendinize özel sansanız da kolektif travmanın etkileri herkes için geçerli ve ancak yardımlaşarak iyileşebileceğiz. Bu nedenle, hem kendiniz hem de sevdikleriniz için yardım istemekten geri durmayın.